-Engelliler Hakkında Kanun-
“Engelli” terimi, aşağıdaki kategorilere göre fiziksel veya ruhsal bir engellilik nedeniyle uzun süredir günlük yaşamda veya
sosyal hayatta önemli kısıtlamalar yaşayan kişileri ifade eder.
(Engelliler Hakkında Kanun" Madde 2, Fıkra 1 ve 2).

Engellilik Farkındalığı Haberleri= Cevdet Bora Yazar (AI·ESG·DX Bütünleşik Uzman, İşyerinde Engellilik Farkındalığı Eğitimi Uzmanı)

"Engellilik terimi nasıl ortaya çıktı?"

1981'de 'Fiziksel ve Ruhsal Engelliler Hakkında Kanun' çıkarıldığında Sağlık Bakanlığı, 'engelli' terimi hakkında çeşitli açılardan inceleme yaptı. Öncelikle 'sakat' gibi geleneksel bir kavramın engellileri olumsuz bir bakış açısıyla tanımladığı için kullanımı bırakıldı.

'Engelli' terimi de hasar gördüğü vurgulandığı için uygun olmadığına karar verildi. Bunun yerine 'engelli' terimini kullanmaya sonuç olarak karar verildi. Bu, akademik çevrelerde önerilen 'engellilik' terimiyle BM ve DSÖ'nün 'engellilik' kavramının benimsenmesiydi.

Bu noktada, 'engellilik' kavramı kişisel bir hasar anlamını aşarak sosyal çevrenin sorumluluğunu vurguluyor. Yani engelliliğin engelinin kişisel sorumluluğu değil, sosyal çevrenin yarattığı sosyal dezavantaj (handicap) durumu olduğu algısı bir değişiklikti.

Bu nedenle, bu dezavantaj durumunu ortadan kaldırma sorumluluğunun sosyal çevreye ait olduğu düşünülüyor. Ayrıca, engellilerin doğuştan gelen haklarını vurgulayan felsefi bir anlam da taşıyor. Sonuç olarak, 'engelli' terimi, engellilerin haklarına dayalı olarak insanca bir yaşam sağlamak için devletin ve toplumun sorumluluğunu vurgulayan bir anlam taşıyor.

Başka bir deyişle, 'engelli' terimi, engelli bireyin haklarını en uygun şekilde ifade eden terim olarak kabul edilmelidir. Bu anlamı içeren 'engelli' terimi, daha sonra 1989'da 'Fiziksel ve Ruhsal Engelliler Hakkında Kanun'un 'Engelliler Hakkında Kanun' olarak yeniden adlandırılmasıyla 'engelli' olarak değiştirildi. Bunun nedeni, 'insan' karakterini daha fazla vurgulamak içindi. (Kaynak=Karanlık ve Şafak)

"Siz engelliliği nasıl düşünüyorsunuz ?"

Engellilik öncelikle hasardan kaynaklanır.

Kesenin veya felçin fiziksel hasarı nedeniyle ruhsal, anatomik yapı veya işlevsel kayıpların neden olduğu kalıcı veya geçici patolojik bir durumu ifade eder.

Bu açıdan bakıldığında hasar yalnızca bir özelliktir ancak belirli bir sosyal çevre ve koşullar altında hasar 'engellilik' olarak algılanmıştır.

Sosyal açıdan bakıldığında engellilere yönelik bakış açısı, yardım ihtiyacı olan varlıklar olarak algılanan yardımlar, sempati ve hizmet gibi olguların değişmesi gerekiyor.

Bugüne kadar 'engellilik sorunu, hasarlı olan bir bireye aittir' düşüncesiyle bireyin topluma uyum sağlamasını amaçlayan bireysel tedavi ve uzman desteğine odaklanıldı.

Engellilik bireyin sorumluluğu değil, 'hasarı' engellilik haline getiren sosyal çevre ve yapıların farkında olmak önemlidir.

Engelli olmayan kişileri nasıl çağırmak gerekir?

Birçok kişi 'normal insan', 'normal insan' terimlerini kullanır.

Bu, bu gruba dahil olmamak normal olmadığı ve normal insan kategorisinin dışında kaldığı için anormal olarak yorumlanabileceği anlamına geliyor. Bu, engellilerin anormal olduğu hatasına yol açıyor.

Bu nedenle, engelli olmayan kişileri engelli olmayanlar olarak adlandırmak en objektif terimdir.

Engelliler ve engelli olmayanlar, günlük hayatta karşılaştığımız terimler

Engelliler ve engelli olmayanlar, karşılıklı saygıya dayalı bir toplum için doğru terimleri kullanmak

"Engelli" ve "engelli olmayan" toplumumuzda yaygın olarak kullanılan terimler olsa da, gerçekte doğru bir şekilde kullanıldıkları söylenemez. Yanlış terim kullanımı, engelliler hakkındaki önyargıları ve ayrımcılığı artırabilir ve karşılıklı saygıya dayalı bir toplumun oluşmasına engel olabilir.

1. Örnek 1: "Engelli Tuvaleti" vs "Engelli Tuvaleti"

Engellilerin kullandığı tuvalet için "Engelli Tuvaleti" ifadesini kullanan birçok kişi var. Ancak bu, sanki sadece engellilerin kullandığı bir alanmış gibi yanlış bir izlenim yaratabilir. "Engelli Tuvaleti" ifadesi, engellilerin de kullanabileceği bir tuvalet olduğunu açıkça gösterir ve daha kapsayıcı bir tutum sergiler.

2. Örnek 2: "Engelli Park Alanı" vs "Engelliler İçin Park Alanı"

"Engelli Park Alanı" da, sanki sadece engellilerin park edebileceği bir alanmış gibi yanlış bir algıya yol açabilir. "Engelliler İçin Park Alanı" ifadesi, engellilerin rahatlığı için ayrılmış bir alan olduğunu açıkça gösterir ve doğru kullanımıyla engellilerin hareket özgürlüğünü korumaya yardımcı olur.

3. Örnek 3: "Normal İnsan" vs "Engelli Olmayan"

"Normal İnsan" ifadesi, engellileri anormal varlıklar olarak nitelendiren bir hataya yol açabilir. "Engelli Olmayan" ifadesi, engelliliğe göre ayırım yapmamak yerine, basitçe engelli olmayan bir kişiyi ifade eden tarafsız bir terimdir.

4. Örnek 4: "Rahatsız Edici" vs "Zorluk Çekmek"

Engellilerin belirli bir durumda zorluk çekmesi durumunda "Rahatsız edici" ifadesi, engellilerin rahatsızlığını küçümseyen veya engellilerin sorunu olarak nitelendiren bir anlam ifade edebilir. "Zorluk Çekmek" ifadesi, engellilerin belirli bir durumda zorluk çektiğini objektif olarak gösterir ve çözüm yolları aramaya yardımcı olur.

5. Örnek 5: "Engelliler de çabalarsa başarabilir" vs "Engelliler de fırsat verildiğinde başarabilir"

"Engelliler de çabalarsa başarabilir" ifadesi, engellilerin başarısını sadece kişisel çabalarına bağlayan bir yanı vardır. Engellilerin potansiyellerini ortaya koyabilmeleri için toplumsal bilincin artırılması ve kurumsal mekanizmaların oluşturulması gibi fırsatlar sunulması önemlidir. "Engelliler de fırsat verildiğinde başarabilir" ifadesi toplumsal sorumluluğu vurgular ve engellilerin toplumsal katılımını artırmaya yönelik bir farkındalık yaratır.

6. Örnek 6: "Engellilerin gittiği okul" vs "Özel eğitim okulu"

"Engellilerin gittiği okul", engellileri özel bir varlık olarak nitelendiren bir izlenim yaratabilir. "Özel eğitim okulu", engelli öğrenciler için gerekli eğitimi sağlayan bir eğitim kurumunu açıkça gösteren bir terimdir.

7. Örnek 7: "Engelli Sporcu" vs "Engelli Paralimpik Oyunları Sporcusu"

"Engelli Sporcu" ifadesi, engelliliğe bakılmaksızın bir sporcunun açıkça gösteren bir ifadedir. "Engelli Paralimpik Oyunları Sporcusu", engelliler için bir spor etkinliği olan Paralimpik Oyunlarında yarışan bir sporcuyu ifade eder ve belirli bir yarışmada yarışan bir sporcuyu tanımlamak için kullanılabilir.

Doğru terimleri kullanmak, karşılıklı saygıya dayalı bir toplumun temel taşıdır.

==Referanslar==

-Engelliler Hakkında Kanun-
“Engelli” terimi, aşağıdaki kategorilere göre fiziksel veya ruhsal bir engellilik nedeniyle uzun süredir günlük yaşamda veya sosyal hayatta önemli kısıtlamalar yaşayan kişileri ifade eder (Engelliler Hakkında Kanun" Madde 2, Fıkra 1 ve 2).

Fiziksel veya zihinsel olarak engelli olan kişiler. Hukuki olarak, yukarıda belirtildiği gibi, fiziksel veya zihinsel bir engellilik nedeniyle uzun süredir günlük yaşamda veya sosyal hayatta önemli kısıtlamalar yaşayan kişileri ifade eder. (Kaynak Ağaç)

Engelli (障礙人), fiziksel veya zihinsel hasar vb. nedenlerle toplumsal ayrımcılığa uğrayarak günlük yaşamlarında kısıtlama yaşayan kişilerdir. (Kaynak Vikipedi)

Kaynak: [Engellilik Farkındalığı Köşesi] Engelliler ve engelli olmayanlar, günlük yaşamda karşılaştığımız terimler: Engellilik Farkındalığı Haberleri - https://dpi1004.com/4084