Kim Mi-yeon'ın BM Engelli Hakları Komitesi Başkanlığı Seçimi ve Beklentiler

(Engelli Farkındalık Gazetesi= Choi Bong-hyeok Yazarı)
Engelli haklarının güvence altına alınması için uluslararası çabaların uzun bir tarihi vardır. Ancak bu çabaların sonuçları, her ülkenin koşullarına göre büyük ölçüde farklılık gösterebilir. Son zamanlarda Kim Mi-yeon Üyenin BM Engelli Hakları Komitesi Başkanlığına seçilmesi, Asya bölgesi ve özellikle Güney Kore'de engelli haklarının ilerlemesi açısından büyük önem taşımaktadır. Bu yazıda, Kim Mi-yeon Üyenin katkıları ve BM Engelli Hakları Komitesi'nin (CRPD) rolü merkez alınarak, engelli haklarının güvence altına alınmasıyla ilgili çeşitli yönler ele alınacaktır.

Kim Mi-yeon Üye, Gyeonggi Eyaleti Engelli Refah Komitesinde görev yaparken, yerel düzeyde engelli haklarının ilerlemesi için çeşitli politikalar yürütmüştür. Gyeonggi Eyaleti'nde erişilebilirliğin iyileştirilmesi, engelli istihdamının artırılması, eğitim ve kültürel kapsama politikaları yürütmüş ve engellilerin daha iyi bir yaşam sürmelerine katkıda bulunmuştur. Özellikle, engelli bireylerin katılımını artırmakta ve ayrımcılığın önlenmesi ile bağımsız yaşamın güvence altına alınması gibi CRPD ilkelerini gerçek politikalarla ilişkilendirmekte büyük rol oynamıştır.

Kim Mi-yeon Üyenin bu deneyim ve uzmanlığı, onu BM Engelli Hakları Komitesi Başkanı olarak uluslararası arenada daha büyük bir rol üstlenmesini sağlamıştır. Her ülke hükümetinin CRPD uygulanmasını izleyerek, engelli hakları standartlarını küresel düzeyde yönlendirmekte ve uluslararası işbirliğini güçlendirmektedir. Liderliği, CRPD'nin fiili uygulanmasını hızlandırmada önemli bir rol oynamaktadır.

BM Engelli Hakları Komitesi'nin (CRPD Committee) Kavramı ve Rolü

CRPD Komitesi, [Engelli Hakları Sözleşmesi'nin (CRPD)] uygulanmasını denetleyen BM bünyesindeki bir kuruluş olup, engellilerin haklarını koruma ve geliştirmede önemli bir rol oynamaktadır. Rolü, üye ülkelerin sunduğu politika uygulama raporlarını incelemek ve tavsiyeler yayınlamaktan, engellilerin tam eşitlik haklarını güvence altına almak için izleme (eğitim, istihdam, erişilebilirlik, sağlık vb.) ve sözleşme ihlali vakalarının araştırılmasına (isteğe bağlı protokol onaylayan ülkeler için) kadar çeşitli faaliyetleri içermektedir.

CRPD'nin ilkeleri, ayrımcılık yapmama, sosyal katılım, saygınlık, çeşitliliğe saygı, eşit fırsatlar vb.'dir. Bu ilkelere dayanarak, CRPD Komitesi, engelli haklarının güvence altına alınması için uluslararası standartlar oluşturmakta, ülke bazında incelemeler yoluyla her ülkenin sözleşme uygulama durumunu değerlendirmekte ve genel açıklamalar yayınlayarak sözleşme maddelerinin yorumlanması ve uygulama kılavuzları sunmaktadır. Ayrıca, sivil toplumla işbirliği yaparak engelli kuruluşlarının görüşlerini almakta ve sahadaki sesleri yansıtarak politikaların iyileştirilmesine katkıda bulunmaktadır.

Kim Mi-yeon Komisyon Başkanının BM Engelli Hakları Komitesi Başkanlığına seçilmesi, Güney Kore ve Asya bölgesindeki engelli haklarının ilerlemesi deneyimini uluslararası platforma taşıyarak CRPD'nin fiili uygulanmasını hızlandırması beklenmektedir. Seçimi, Güney Kore'deki engelli haklarının ilerlemesine büyük katkıda bulunmanın yanı sıra, uluslararası düzeyde de önemli bir anlama sahiptir. Bu, Asya bölgesindeki engelli haklarının güvence altına alınması için uluslararası işbirliği ve dayanışmanın önemli bir vesilesi olacaktır.

Gyeonggi Eyaleti'nde, engelli haklarının güvence altına alınması için çeşitli politikalar yürütülmektedir. Örneğin, erişilebilirliğin iyileştirilmesi için kamu tesisleri ve ulaşım araçlarının erişilebilirliğini artırmak için çaba sarf edilmekte ve engelli istihdamının artırılması için çeşitli mesleki eğitim programları yürütülmektedir. Ayrıca, eğitim ve kültürel kapsama politikalarıyla, engellilerin topluma aktif olarak katılmaları desteklenmektedir.

Uluslararası düzeyde, BM Engelli Hakları Komitesi, her ülkenin CRPD uygulama durumunu izleyerek ve tavsiyeler yayınlayarak, engelli haklarının güvence altına alınması için uluslararası standartlar oluşturmaktadır. Örneğin, son zamanlarda Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), örgütlenme özgürlüğü ve örgütlenme hakkının korunmasıyla ilgili sözleşme (No. 87) ve sendika hakları ve toplu pazarlık hakkı ile ilgili sözleşme (No. 98) hakkında bir açıklama yayınlayarak, ülkelerin bunları ulusal düzeyde uygulamaya koymalarını desteklemektedir.

Engelli Haklarının İyileştirilmesi İçin Öneriler

Engelli haklarının güvence altına alınması için aşağıdaki çabalar gereklidir:

Politika Uygulama Kapasitesinin Güçlendirilmesi: Engelli bireylerin katılımını artırmak ve ayrımcılığın önlenmesi ile bağımsız yaşamın güvence altına alınması gibi CRPD ilkelerini gerçek politikalarla ilişkilendirmek için çaba gösterilmelidir.

Uluslararası İşbirliğinin Güçlendirilmesi: Her ülke hükümeti ve uluslararası kuruluşlar arasında işbirliği yoluyla engelli haklarının güvence altına alınması için uluslararası standartlar oluşturulmalı ve bunların uygulanması için çaba sarf edilmelidir.

Eğitim ve Farkındalık Artırma: Engelli hakları konusunda eğitim ve farkındalık artırılarak, toplum genelinde engellilere karşı ayrımcılık ve önyargıların ortadan kaldırılması için çaba gösterilmelidir.

Erişilebilirliğin İyileştirilmesi: Kamu tesisleri ve ulaşım araçlarının erişilebilirliği artırılarak, engellilerin özgürce hareket etmeleri ve topluma katılmaları desteklenmelidir.

İstihdamın Artırılması: Engelli istihdamını artırmak için çeşitli mesleki eğitim programları ve istihdam destek politikaları oluşturulmalıdır.

Son zamanlarda uluslararası kuruluşlar, çeşitli sözleşmeler yoluyla engelli haklarının güvence altına alınması için çaba göstermektedir. Örneğin, Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO), örgütlenme özgürlüğü ve örgütlenme hakkının korunmasıyla ilgili sözleşme (No. 87) ve sendika hakları ve toplu pazarlık hakkı ile ilgili sözleşme (No. 98) hakkında bir açıklama yayınlayarak, ülkelerin bunları ulusal düzeyde uygulamaya koymalarını desteklemektedir. Ayrıca, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD), UNESCO, Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), Uluslararası Ulaşım Forumu (ITF) gibi çeşitli uluslararası kuruluşlar işbirliği yaparak, engelli haklarının güvence altına alınması için uluslararası standartlar oluşturmaktadır.

Kim Mi-yeon Üyenin liderliği ve katkıları, yurt içi ve yurt dışındaki engelli haklarının ilerlemesine büyük katkıda bulunmakta ve CRPD ilkelerinin uygulanmasında önemli bir rol oynamaktadır. BM Engelli Hakları Komitesi, bu çabalarla engelli haklarını korumakta ve geliştirmekte, uluslararası standartlar oluşturarak ülkelerin politikalarını iyileştirmektedir. Gelecekte de Kim Mi-yeon Üye ve CRPD Komitesinin etkinliği beklenmekte olup, bu çabaların engellilerin tam eşitlik haklarının güvence altına alınması için önemli bir temel teşkil edecektir.

Engelli haklarının güvence altına alınması için çabalarımız sürekli olarak devam etmelidir. Toplumun tüm üyeleri birlikte katılım gösterip işbirliği yaparak, engellilerin daha iyi bir yaşam sürmeleri için sürekli ilgi ve çaba gösterilmelidir. Bununla, engellilerin kendi haklarını kullanabilmeleri ve topluma katkıda bulunabilecekleri bir ortam yaratılmalıdır.

Engelli haklarının güvence altına alınması, basit bir yasal yükümlülüğün ötesinde, insan olarak temel hakların saygı ve korunmasını kapsamakta olup, hepimizin sorumluluğudur. Gelecekte de Kim Mi-yeon Üye gibi liderlerin etkinliği devam ederek, engelli haklarının güvence altına alınması daha da güçlenmeli ve herkesin eşit fırsatlara sahip olabileceği bir toplum oluşturulmalıdır.